stanford-binet-zeka-testi-.fwStanford Binet Zeka Testi hem üstün yetenekli çocukların hem de zihinsel engelli bireylerin tespit edilmesinde kullanılan bir zeka testidir. Ancak çocuklarını zeka testine götürmek isteyen aileler zeka testleri ile ilgiyi şu bilgileri bilmeleri gerekir. Zeka testlerinde her yaş dilimine göre hazırlanmış farklı standart sorular bulunmaktadır.

Örneğin çocukların hafızaları, okuma yazma becerileri, sayı ve kelime bilgileri, akıl yürütme becerileri belli yaşlarda belli olgunluk seviyelerine erişmiş olması beklenir. Zeka testleri soru kalıpları ve soruların soruluş biçimi bakımdan farklılık gösterse de hepsi bu ölçümleri yapmak için geliştirilip standardize edilmişlerdir.

Çocuklarını zeka testi uygulamasına götüren aileler kaygılanmamalıdır. Bu kaygıdan genellikle çocuklarda etkilenir. Çocuklara çeşitli bilmeceli oyunların oynanacağı bir yere gidileceği yönünde bilgi verilmesi çocuklardaki kaygı düzeyini azaltacaktır.

Stanford Binet Zeka Testi Tarihçesi

Stanford Binet Zeka Testi hazırlanmış ilk zeka testidir. Fransız okul sistemi için Sorbonne Üniversitesi psikoloji bölümü yöneticisi olan Alfred Binet ve çalışma arkadaşı Theodore Simon tarafından hazırlanan test bir dizi soru yönergesi ile Paris’teki okul çocuklarının hangilerinde zihinsel gerilik veya öğrenme güçlüğü bulunduğunu tespit etmeye çalışmışlardır.

İlk Stanford Binet Zeka Testi 1905’te tamamlanmıştır. İlk test içeriğinde artan zorluk derecesi artan sadece 30 adet soru bulunuyordu. Testör, teste ilk sorudan başlayarak çocuğun cevap veremediği soruda testi sonlandırıyordu. 1908 yılında bu test her yaş grubundaki ortalama bir çocuğun performansını tahmin edebilecek kadar veri toplanmayı başardı. Bu test sonuçlardan sonra zeka yaşı kavramı ortaya çıktı. Örneğin takvim yaşı 5 olan bir çocuğun zeka yaşının da 5 olması demek bu çocuğun ortalama bir zekaya sahip olduğu anlamı taşıyordu.

1920 li yıllara gelen kadar çok sayıda Binet uyarlaması geliştirildi. L. M. Terman tarafından geliştirilip 1926’da yayınlanan test bu geliştirilen testler arasında en çok bilinen testtir. Zeka bölümü kavramını psikoloji literatürüne kazandıran kişi de yine Terman olmuştur. Zeka Bölümü zekayı sayısal anlamda ifade etmek amacıyla kullanılmaktadır. Zeka Bölümü kavramında ortalama bir zekaya sahip insanın zeka bölümü 100 olarak kabul edilmiştir.

Stanford-Binet Zeka Testi 1916’dan bu yana dört kez revize edilmiştir. Testteki yenilemelerin nedenlerini şu şekilde özetlemek gerekir:

  • Dil kendini yenileyen bir kavramdır. Dildeki gelişmeler ve yenilikler zeka testi sonuçlarını doğrudan etkilemektedir.
  • Test sonuçların bazı bölgelerde ve ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor olması.
  • Bazı sorunlara verilen cevapların testi uygulanan çocuğun kız ya da erkek olmasına göre farklılık göstermesi.

Bazı sorunlarınsa yaş gruplarını ayıramaması nedeniyle her yaş grubundaki çocukların bu sorulara doğru cevaplar vermesi. Sonraki düzenlemelerle testteki bu sorunlar ortadan kaldırılmıştır.

1972 yılında puanlama normları standartları yeniden belirlenmiş ve beyaz olmayanlar için yeni normlar eklenirken test maddelerinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Stanford Binet testinin son sürümü 1985 yılında yayınlanmıştır. Testin eksik görülen kısımları yeniden revize edilerek Stanford-Binet testinin 15 farklı alt testi zekanın göstergeleri kabul edilen dört tür zihinsel yeteneği ölçecek şekilde düzenlenmiştir. Bunlar ise;

  • Sözel yargılama,
  • Soyut/görsel yargılama,
  • Niceliksel yargılama,
  • Kısa süreli bellek dir

STANFORD BİNET ZEKA TESTİ NASIL UYGULANIR

Stanford Binet Zeka Testi bireylerin zihinsel performanslarını belirlemek amacıyla uygulanan bireysel zeka testidir. Uygulama sonucunda bireye ait zeka yaşı ve zeka bölümü elde edilmektedir. Süreye dayalı bir test değildir. Zeka testidir. 2 yaştan yetişkin yaşa kadar uygulanmaktadır. Bireysel test olduğu için bir oturumda bir kişiye uygulanır. Uygulayıcı tarafından bireye, yönergeye uygun olarak sorular yöneltilir ve bireyden bu soruları yanıtlaması istenir.

binet-test-materyal.fwTest uzmanının insiyatifinde testin uygulanmaya başlanacağı yaş belirlenir. Bu yaş genellikle takvim yaşı ya da takvim yaşın bir alt yaşıdır. Eğer çocuk kendisine verilen soru yönergelerinde başarısız olursa altta bulunan yaş dilimlerine inilir. Bütün soruların doğru cevaplandığı yaş çocuğun temel yaşı olarak kabul edilir. Temel yaş tespit edildikten sonra testör daha ileriki yaş sorularını çocuğa uygular. Çocuğun hiçbir test basamağını bilemediği noktada test sonlandırılır. Test puanlanır sonrasında temel yaşın üzerine eklenen verilmiş doğru cevaplarla çocuğun zeka yaşı bulunur. Sonrasında takvim yaşı ve zeka yaşından hareketle Zeka Bölümü hesaplanır.

Zeka Bölümü Hesaplanırken şu formül hesaplanır:

Zeka Bölümü= Takvim yaşı/ Zeka yaşı x 100

Stanford Binet Zeka Testi Puanlaması Şöyledir:

Stanford Binet Zeka Testine göre testin ortalama puanı 100 dür. 100 ün üzerinde ve altında kalan değerler normalden zihinsel performans anlamında farklılık göstermeye başlayan bireylerdir. Zeka puanı 140 olan birey toplumda her bin kişiden ancak iki kişide rastlanacak bir zeka kapasitesine sahiptir.

140 – üstü Dahi veya Dahiye Yakın
130 – 139 Çok Üstün
120 – 129 Üstün
110 – 119 Parlak Zeka
90 – 109 Normal Zeka
80 – 89 Donuk Normal
70 – 79 Sınır Zeka
69 – ve Aşağısı Zekâ Geriliği

Stanford Binet Zekâ Testi Soruları

binet-maxresdefault.fwStanford Binet Zeka Testinde 2, 3 ve 4 yaşta her biri 1 ayı temsil eden 12 soru, 5 yaş ve sonrasında her yaş için her biri 2 ayı temsil eden 6 adet soru bulunmaktadır.

Stanford Binet Zeka Testi sonrası çocuğun genel bir zeka değeri ortaya çıkar. Bu zeka değerini ortaya çıkartan birçok bileşen vardır. Bu bileşenler testin kendi içindeki alt testleridir.

Bunlar: Sözel akıl yürütme, sözcük dağarcığı, kavrama, saçmalıklar, sözel ilişkiler, soyut/görsel akıl yürütme, örüntü analizi, kopyalama, matrisler, kağıt kesme ve katlama, niceliksel akıl yürütme, nicelikler, sayı dizileri, kısa süreli bellek, boncuk belleği, cümle belleği, sayı belleği, nesne belleğidir.

Çocuklar için daha uygun olan Stanford Binet Zeka Testi soruları incelendiğinde :

  • 2 – 3 yaşlarındaki çocuklara şekiller, küplerle kule, köprü yapma,
  • 4 yaşındakilere, eşya ve resim tanıma,
  • 7 yaşındakilere benzerlikleri bulma,
  • 8 yaşındakilere sözcük dağarcığı ve öyküleri hatırlama,
  • 9 yaşındakilere sözel saçmalıklar ve tersinden sayı tekrarı,
  • Yetişkinlere sözcük dağarcığı, atasözleri ve yön bulma şeklinde sorular sorulur yaptırılır.

Çocuğun takvim yaşı ve test performansı değerlendirilerek sonuca varılır.

Stanford Binet Zeka Testi Eğitimi Klinik Psikoloji Enstitüsü‘nde